Lời dẫn: Xu hướng bùng nổ của AI Tạo Sinh
AI đang được quan tâm rộng rãi trên nhiều nền tảng. Mở LinkedIn, đọc tin tức hay tham gia sự kiện bạn đều bắt gặp các thuật ngữ như ChatGPT, AI Copilot, DeepSeek cùng nhiều công cụ tự động hóa hứa hẹn gây dựng những đổi mới vượt bậc. Từ tạo nội dung quảng cáo đến chatbot tương tác với khách hàng, phạm vi ứng dụng công nghệ này phủ sóng mạnh. Chủ đề AI không chỉ giới hạn trong hội thảo chuyên ngành mà còn xuất hiện trong văn phòng, giảng đường đại học, và kể cả quán trà đá vỉa hè.
Tuy nhiên, câu hỏi quan trọng là: AI Tạo Sinh (Generative AI hay GenAI) chỉ là trào lưu công nghệ nhất thời cho doanh nghiệp, đặc biệt ở Việt Nam?
AI được dự báo sẽ tạo ra 15,7 nghìn tỷ USD cho kinh tế toàn cầu năm 2030 (theo PwC), thay đổi toàn bộ ngành nghề và thúc đẩy sự cạnh tranh mới. Trong khi doanh nghiệp toàn cầu đẩy mạnh triển khai GenAI, phần lớn doanh nghiệp Việt Nam vẫn ở giai đoạn đầu. Các lãnh đạo đang bối rối về cách bắt đầu, lựa chọn công cụ và đánh giá kết quả. Nhiều doanh nghiệp chưa xây dựng kế hoạch hành động để khai thác AI.
Cơ hội cho doanh nghiệp Việt lớn mạnh. Nhưng câu hỏi không còn là AI có giá trị nữa mà là: làm sao để ứng dụng GenAI thực tế?
Bài viết giúp phân biệt sự thật và cường điệu về GenAI; đưa tin tức về việc triển khai AI trong nước; giới thiệu ví dụ ứng dụng GenAI hiệu quả; và gợi ý các bước triển khai bài bản.
1. AI – Sự thật và hiểu nhầm về AI
Sự phát triển của AI gây ra nhiều kỳ vọng và nhầm lẫn cho doanh nghiệp. Một số công ty kỳ vọng AI thay đổi toàn diện tức thì, trong khi nhiều người cho rằng AI khó áp dụng. Truyền thông đưa tin về đột phá như dự án Stargate (OpenAI), Grok (xAI), DeepSeek và Manus AI (Trung Quốc) kích thích kỳ vọng. Vậy, AI có giá trị gì, và giới hạn nào để tránh kỳ vọng sai lầm? Doanh nghiệp Việt cần đặt mục tiêu rõ ràng thay vì chạy theo phong trào.
Điều gì thúc đẩy cơn sốt AI?
Ba yếu tố chính kích hoạt AI:
(1) Tiến bộ khoa học và công nghệ,
(2) Dòng vốn đầu tư mạnh mẽ từ các tập đoàn lớn,
(3) Xu hướng ứng dụng rộng rãi AI trong doanh nghiệp.
Các tiến bộ vượt trội trong AI Tạo Sinh như ChatGPT, DeepSeek, copyright 1.5, Grok cùng AI Agents và công cụ tự động hóa định hình lại cách vận hành. Bên cạnh kỳ vọng tăng hiệu suất, AI cũng gây tranh cãi về việc làm.
Quan niệm sai lầm và thực tế
AI không vận hành hiệu quả nếu thiếu giám sát, phải được quản lý chặt chẽ trong hệ thống.
Sai lầm phổ biến là AI hoạt động tự động mà không cần huấn luyện, trong khi thực tế AI còn hạn chế trong ra quyết định.
Nhiều doanh nghiệp đầu tư AI theo phong trào, dẫn đến lãng phí nguồn lực. Thành công phụ thuộc công nghệ, quy trình và nhân sự.
AI Tạo Sinh mang lại giá trị thực tế
GenAI giúp tăng năng suất nếu triển khai có chiến lược.
Ví dụ: Morgan Stanley dùng GPT-4 hỗ trợ tư vấn tài chính (openai.com). Salesforce Einstein GPT cá nhân hóa marketing (salesforce.com).
GenAI là trợ thủ đắc lực như AI Copilot, AI Agents, hỗ trợ phân tích. GenAI tăng năng suất và giá trị chiến lược (mitsloan.mit.edu).
Doanh nghiệp có chiến lược sẽ khai thác tốt nhất tiềm năng AI, ngược lại sẽ gặp khó khăn.
Vượt qua rào cản để ứng dụng AI hiệu quả tại Việt Nam
2. AI Tạo Sinh tại Việt Nam: Cơ hội và Khó khăn
Việt Nam tăng cường phát triển AI khu vực, với sự đầu tư mạnh mẽ. Chiến lược quốc gia 2021–2030 hướng tới trung tâm đổi mới sáng tạo AI (chinhphu.vn).
Thị trường AI Việt Nam tăng trưởng 28% mỗi năm đến 2030 (jdi.group). Các lĩnh vực ứng dụng chính: nâng cao trải nghiệm khách hàng.
Tập đoàn lớn như NVIDIA, Google hợp tác đầu tư trung tâm nghiên cứu AI; VinAI, FPT.AI phát triển mô hình AI đặc thù cho Việt Nam.
Thách thức khi triển khai GenAI tại Việt Nam
• Thiếu nhân lực AI chuyên sâu.
• Chi phí đầu tư ban đầu lớn.
• Hạn chế về hạ tầng tính toán.
• Rào cản dữ liệu, mô hình chưa tối ưu tiếng Việt.
• Lo ngại bảo mật dữ liệu.
Mặc dù vậy, với đầu tư hạ tầng, Việt Nam sẵn sàng bứt phá.
3. Các lĩnh vực AI Tạo Sinh chứng minh giá trị thực
• Tài chính – Ngân hàng: tự động hóa báo cáo, phát hiện gian lận, mô hình rủi ro. Ví dụ Kompato AI tối ưu thu hồi nợ.
• Tiếp thị và Bán hàng: tự động tạo nội dung, cá nhân hóa thông điệp, tối ưu kịch bản tư vấn như Teampal AI, Revve AI.
• Bán lẻ & Thương mại điện tử: trợ lý mua sắm thông minh, đề xuất cá nhân hóa, tìm kiếm hình ảnh bằng AI.
• Chuỗi cung ứng & Sản xuất: tối ưu logistics, bảo trì dự đoán, tự động hóa sản xuất (Aitomatic).
GenAI đang phát triển AI Agents.
4. Xu hướng tiếp theo AI Tạo Sinh tại Việt Nam: Tùy biến theo ngành
Doanh nghiệp đang dịch chuyển từ chatbot cơ bản sang AI chuyên biệt với AI Agents học hỏi tối ưu hiệu quả vận hành.
Các mô hình AI nội địa hóa cho tiếng Việt như PhoGPT, VinaLLaMA, Arcee-VyLinh giúp phù hợp môi trường doanh nghiệp.
Phân tích dữ liệu thông minh
Công cụ BI tích hợp GenAI như Power BI, Tableau giúp truy vấn ngôn ngữ tự nhiên, hỗ trợ ra quyết định nhanh chóng.
AI Agents và Agentic AI
AI Agents có khả năng lập click here luận, thích ứng. Agentic AI còn tự cải tiến, cộng tác đa phòng ban, áp dụng trong tài chính, marketing, CNTT.
AI Copilot trong vận hành
Trợ lý AI tích hợp ERP, CRM, HRM giúp tự động hóa, hỗ trợ nhân viên làm việc hiệu quả hơn.
Tự động trích xuất và phê duyệt văn bản
GenAI xử lý hợp đồng, hồ sơ vay vốn, biểu mẫu pháp lý giúp giảm sai sót, nâng cao tốc độ và tuân thủ.
Quản lý tri thức nội bộ bằng GenAI
Kết hợp RAG, GenAI hỗ trợ nhân viên truy vấn thông tin nội bộ bằng ngôn ngữ tự nhiên nhanh chóng.
5. Triển khai AI hiệu quả tại Việt Nam: Bước đi
• Xác định đích đến ứng dụng AI.
• Đảm bảo quản lý dữ liệu tốt.
• Tích hợp AI vào hệ thống ERP, CRM.
• Triển khai theo giai đoạn nhỏ và mở rộng khi đạt kết quả.
• Thiết lập vòng phản hồi liên tục để nâng cao hiệu quả.
AI tại Việt Nam: Chuyển cơn sốt truyền thông thành giá trị thực tế.
AI nâng cao chất lượng ra quyết định ở tài chính, bán lẻ, marketing, vận hành.
Doanh nghiệp áp dụng bài bản để không bị bỏ lại phía sau.
Thông điệp chính cho lãnh đạo:
• AI không chỉ là trào lưu.
• Tập trung nâng cao năng suất và tối ưu chi phí.
• Triển khai AI có kế hoạch để đạt kết quả bền vững.
• Giải pháp AI tối ưu cho Việt Nam giúp tăng hiệu quả.
• AI không thay thế hoàn toàn.
Doanh nghiệp thử nghiệm và nhân rộng có chọn lọc trong ứng dụng AI.
AI không còn là lựa chọn trong cuộc đua cạnh tranh.
Câu hỏi cuối cùng: Doanh nghiệp bạn sẽ là người dẫn đầu kỷ nguyên AI?